Tiny House Yaşamı ve Kooperatif Sistemi: Hukuki ve Pratik Bilgiler

Avukat Ayşe DEMİRBAĞ (Gayrimenkul Uzmanı)
Son yıllarda, doğayla daha iç içe, sade ve sürdürülebilir bir yaşam tarzı arayışı içerisinde olanlar için Tiny House’lar büyük bir ilgi odağı haline geldi. Ancak, Tiny House yaşamına adım atarken hukuki süreçlerin doğru anlaşılması ve gerekli tedbirlerin alınması, uzun vadeli bir sorun yaşamadan keyifli bir hayat sürdürebilmeniz için büyük önem taşır. Tiny House’un mobil statüsünü korumak, hukuki açıdan birçok avantaj sağlar ve olası cezai yaptırımların önüne geçer. Bu yazıda, Tiny House yaşamı ve kooperatif sistemlerine dair merak edilen tüm hukuki detaylara açıklık getirerek, müşterilerimize daha bilinçli kararlar almaları için rehberlik edeceğim.
Tiny House yaşamı, hareket özgürlüğü ve minimalizmi bir araya getirir. Ancak, bu yaşam tarzına geçiş yaparken dikkat edilmesi gereken en önemli unsurlardan biri, Tiny House’un mobilitesini korumaktır. 18 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe giren yönetmelik, TinyHouse’ların “motorlu araçlar tarafından çekilebilen mobil evler” olarak tanımlanmasını şart koşuyor. Bu bağlamda, Tiny House’unuzu sabit bir yapıya dönüştürmeden kullanmanız gerekiyor. Aksi takdirde, bu yapılar belediyeler tarafından sabit yapı olarak değerlendirilip imar kanunları çerçevesinde cezai yaptırımlara tabi olabilir.
Tiny House’ların altyapıya bağlanması da dikkat edilmesi gereken önemli bir konudur. Elektrik, su ve kanalizasyon gibi altyapı sistemlerine bağlandığında, Tiny House’lar mobil statüsünü kaybedebilir. Bu durumda, yerel yönetimler tarafından sabit yapı olarak kabul edilebilir ve imar yasalarına tabi tutulabilirsiniz. Ancak, güneş enerjisi, biyolojik arıtma sistemleri ve taşınabilir su çözümleri gibi alternatif sistemler kullanarak bu sorunları aşabilirsiniz. Böylece, hem çevreye duyarlı bir yaşam sürdürebilir hem de Tiny House’unuzun mobil yapısını koruyarak yasal statüsünü muhafaza edebilirsiniz.
Tiny House yaşamına kooperatif sistemi ile geçiş yapmak isteyenler için kooperatiflerin sunduğu topluluk desteği oldukça önemlidir. Kooperatifler, sadece bir arsa paylaşımından ibaret değil, aynı zamanda ortak değerler ve yaşam tarzlarını benimseyen bireylerin bir araya geldiği bir topluluktur. Ancak, kooperatif sistemine katılmadan önce bu yapının hukuki boyutlarını doğru anlamak gerekiyor. Özellikle kooperatifin sahip olduğu arazi üzerinde yapılacak her türlü işlem, genel kurul kararına tabi olmalıdır. Yönetim kurulu, üyeleri borçlandırma yetkisine sahip değildir ve bu konuda tüm kararlar, üyelerin oybirliği ile alınmalıdır.
Kooperatif sistemi, birçok kişi için güvenilir bir yatırım aracı olmasına rağmen, bu sisteme dair önyargılar mevcut. Kooperatifler, şeffaf ve demokratik yapıları sayesinde tüm üyelerin haklarını korur. Ancak, kooperatifin borçlandırılması ve arazinin satılması gibi konularda genel kurul onayı olmadan hareket edilmesi hukuken mümkün değildir. Bu nedenle, kooperatif seçerken, yönetim süreçlerinin nasıl işlediğini ve kararların hangi mekanizmalarla alındığını detaylıca incelemek büyük önem taşır.
Tiny House’unuzu yerleştirirken, arazinin tarımsal yapısını korumak ve doğayla uyumlu bir yaşam sürdürmek de önemli bir hukuki ve etik sorumluluktur. Zeytin ağaçları gibi korunması gereken bitki örtülerine zarar vermeden, çevreye duyarlı bir yerleşim düzeni kurmak, hem hukuki hem de çevresel sürdürülebilirlik açısından kritik öneme sahiptir. Bio enerji sistemleri ve iklim dostu bitkilerle bu yaşam tarzını daha da ileriye taşıyabilir ve doğayla iç içe, huzurlu bir hayat sürebilirsiniz.
Kooperatif sisteminde, kooperatif üyeleri borçlardan sorumlu değildir. Bu nedenle, kooperatifin borçlandırılması konusunda herhangi bir endişeniz olmamalıdır. Ayrıca, kooperatif arazisi, genel kurul kararı olmadan satılamaz. Bu tür kararlar, tüm üyelerin katılımıyla alınır ve kooperatifin mali yapısı şeffaf bir şekilde yönetilir. Yani, yatırımınızın güvenliğini garanti altına alabilirsiniz.
Tapunun kooperatif üzerine olması, mülkiyet haklarınızı ihlal etmez. Muvafakatname ile seçtiğiniz parselin ömür boyu sahibi siz olursunuz. Bu hak, noter satışında tescillenir ve mülkiyetiniz e-devlet üzerinden güvence altına alınır. Ayrıca, dilediğiniz zaman hissenizi satma hakkınız mevcuttur. Satış işlemlerinde dikkat edilmesi gereken tek husus, alıcının kooperatifin belirlediği kriterlere uygun olup olmadığının kontrol edilmesidir.
Kooperatif sisteminde, hisse devri sadece gerçek kişiler arasında yapılmalıdır. Tüzel kişiliklere yapılan hisse devri, kooperatifin hukuki yapısını olumsuz etkileyebilir ve diğer üyelerin haklarını riske atabilir. Bu yüzden, hisse devri sırasında kooperatifin çıkarlarını korumak adına dikkatli olunmalıdır. Ayrıca, hisse devir işlemleri noter aracılığıyla resmi olarak gerçekleştirilir ve e-devlet sisteminde güncellenir.
Sonuç olarak, Tiny House yaşamı ve kooperatif sistemi, doğru bir şekilde yönetildiğinde büyük avantajlar sunar. Hukuki süreçlere dikkat ederek, hem doğayla uyumlu hem de sürdürülebilir bir yaşam tarzına geçiş yapabilirsiniz. Tiny House’unuzu mobil tutmak, alternatif altyapı sistemleri kullanmak ve kooperatif sürecini şeffaf bir şekilde yönetmek, bu yaşam tarzını benimsemiş bireyler için en güvenli yoldur.